Doç. Dr. Taha Can Tuman, hipokondri olarak da bilinen sağlık kaygısına karşı uyarıyor. Doç. fiziksel duyulara karşı aşırı duyarlıdırlar. Sürekli vücutlarını tararlar, en ufak bir belirtiye bile duyarlıdırlar, bedensel duyumlar ciddi bir hastalığın belirtisi olarak yorumlanır. Vücutlarındaki en küçük değişikliğin bile sebebini bilmek isterler. Sağlıklarına çok önem veriyorlar. Ciddi bir hastalıklarının olmasından korkuyorlar. Hastalık düşüncelerini zihinlerinden temizlemekte zorluk çekerler. Hastalığa yakalanma riskinin yüksek olduğunu düşünüyorlar. Sağlıkla ilgili tehdit algısı yüksektir. Hastalığa dayanamayacaklarını, baş edemeyeceklerini düşünüyorlar” dedi.
FİZİKSEL BELİRTİLER DURUMUN ÖNEMİNİ ARTIRABİLİR
Doç. Dr., bu kişilerin hastalanırlarsa sonucun felaket olacağını düşündüklerini ifade etti. Dr. Tuman şöyle devam etti:
“Vücutlarının zayıf olduğunu, zayıf olduğunu ve hastalıkla baş etme yeteneklerinin zayıf olduğunu düşünüyorlar. Terleme, titreme, çarpıntı, göğüs ağrısı, uyuşma ve karıncalanma gibi normal fiziksel belirtiler felaketle sonuçlanır. Hastalıkla ilgili düşünceler zihinlerini çok meşgul ettiği için günlük aktivitelere dikkat etmekte zorluk çekerler. Çevrelerindekiler tarafından “hipokondriyak” olarak adlandırılabilirler. Ciddi bir şekilde hastalanırsa her şeyin biteceğini düşünüyorlar. Bir hastalık denince kendilerinde de olduğunu düşünebilirler. Sağlık kaygısıyla baş etmek için geliştirdikleri uygunsuz ve işlevsiz davranışlar, sağlıkla ilgili kaygılarının daha da artmasına neden oluyor. “Sık muayene ve tetkik, doktordan hasta olmadığınıza dair onay alma ihtiyacı duyma, hastalıkları sürekli internetten araştırma gibi işlevsiz başa çıkma davranışları ve hastalıkla ilgili konuşmaktan, hasta ziyaretinden kaçınmak, hasta ziyareti yapmak istememek gibi kaçınma davranışları” hastaneye gitmek sağlıkla ilgili kaygıyı daha da artırır.”
EBEVEYNLERİN ÇOCUKLUKTA TUTUMLARI RİSKLERİ ARTIRABİLİR
Doç. Dr. Tuman bu durumun nedenlerini şöyle açıkladı:
“Çocukluk dönemindeki ebeveyn tutumları, kronik hastalığı olan biriyle uzun süre birlikte yaşamak, hasta rolünü benimsemek, salgın döneminde olduğu gibi tehdit algısını artıran dış etkenler, bilişsel olarak zayıf olduğunu ve hastalıkla baş edemeyeceğini düşünmek rol oynuyor” Sağlık kaygısının gelişiminde. Tedavide fiziksel semptomlara aşırı odaklanmanın önlenmesi, dikkatin vücuttan çevreye yönlendirilmesi, beş duyuya odaklanma gibi farkındalık egzersizleri, felaketleştirme ve diğer bilişsel çarpıtmaların kanıtlarının incelenmesi, bilişsel müdahalelerin nasıl yapılacağı gibi bilişsel davranışçı teknikler kullanılabilir. Alternatif düşünceler geliştirerek işlevsiz ve uygunsuz davranışları ve kaçınma davranışlarını önleyin. “Sağlık kaygısı, kişinin yaşam kalitesini, sosyal, mesleki ve aile işlevselliğini olumsuz etkilediği gibi, gereksiz tetkik ve tetkikler nedeniyle kişisel sağlık harcamalarının artmasına ve sosyal güvenlik kurumlarına maddi yük getirmesine de neden oluyor.”
